Aile İçi İletişimin Önemi
Aile içi iletişim; en temel tanımı ile aile üyelerinin birbirlerine sözel ve sözel olmayan davranışları ile verdikleri tepkileri, mesajları kapsar. İletişim ne kadar doğru sağlanırsa kişilerin duygu ve düşünceleri daha anlaşılır hale gelir. Bundan dolayı etkili iletişim sadece kendini anlatabilmek değil aynı zamanda karşıdaki kişinin söylediklerini, duygu, düşüncelerini anlamaktır.
Aile içindeki iletişim biçimi ailedeki bireylerin rollerini sağlıklı olarak yaşamaları açısından oldukça önemlidir. Bu roller; bireysellik, eş, anne, baba, çocuk olarak çeşitlenir. Bir ailede bireylerin tek bir rolü yoktur. Bundan dolayı evliliğin ilk zamanlarında bireylerin ilk önce bireysellik ve eş rollerinin sağlıklı yönde olması beklenir. Bu roller sağlıklı olursa anne ve baba rollerinin de olumlu olacağı düşünülür. Bunun için aile yapısının en önemli etkilerinden biri iletişimdir. Eğer aile içinde sağlıklı bir iletişim varsa kişiler kendilerini rahatça ifade ederler, kendilerine güvenirler, tartışabilir ve sonuca varmak için karşılıklı çaba gösterirler, anlaşıldıklarını hissederler.
Genel olarak aile içi iletişim iyi olduğunda ailedeki bireylerin ruhsal sağlığı da olumlu etkilenmektedir. Toplumda doğru bilinen yanlışlardan biri sağlıklı aile tanımının “çatışma olmaması” olarak algılanmasıdır. Fakat burada çatışmanın olmaması değil çatışmanın nasıl çözümlendiği ya da çözümlenmesi için neler yapıldığıdır. Çatışmalardaki iletişimsizlikle birlikte bazen kişiler küçük tartışmalarda bile çıkmaza girer ve küçük görülen tartışmalar bambaşka boyutlara uzanabilir. Bunun için aile içi iletişimi güçlendirmek oldukça önemlidir.
İletişimi Olumsuz Etkileyen Nedenler
· Eleştirel tutum içerisinde olunması ya da fazla kabullenici olunması
· Zıt, çelişkili, kafa karıştırıcı mesajlar yansıtılması
· Problemlerin kişileştirilmesi
· Karşıdakini kişinin günah keçisi durumuna getirilmesi
· Üstünlük kurmaya çalışılması
· Katı mizaçta kalınması
· Bireylerin birbirlerini dinlememesi
· Tartışmalarda yargısal olunması
· Karşı tarafa değil sadece kişinin kendi inandığı görüşe odaklanması
· Tehdit edilmesi
· Psikolojik ve fiziksel şiddete başvurulması
· Dalga geçer bir dil kullanılması
· Her dediğine karşılık savunmaya geçilmesi
· Eski problemlerin gün yüzüne çıkarılması
· Manipüle edilmesi
· Küsülmesi ve iletişimden kaçılması
İletişimi Güçlendirme Yolları
· Karşıdakini aktif olarak, yargılamadan, eleştirmeden dinlemek
· Kişiyi anlamaya çalıştığını yüz ifadesi ve beden dili ile yansıtmak
· Karşıdaki kişinin bakış açısını önemsemek
· Aynı fikirde olunmasa bile kişinin fikrine saygı duyduğunu hissettirmek
· Karşıdaki kişi konuşurken başka bir işle uğraşmamak
· Ailede içi bir gün belirleyerek sorunların konuşulduğu bir ortam yaratmak
· Ortak aktivite günleri oluşturmak
· Ailevi meselelerde herkesin fikrini sunabildiği ve fikrinin önemsendiği ortamı hazırlamak
· Sorunları açıkça dile getirmek
· Beklentileri paylaşabilmek
· Tutarlı olmak
· Güçlü ve zayıf yönleri konuşabilmek
· Karşıdakini etiketlemeden durum odaklı konuşabilmek
· Empati kurabilmek
· Duruma, olaylara, düşüncelere, iletişime hazır ve açık olabilmek