Bağlanma Stilleri | Terapi Evreni

Psikanalist John Bowlby tarafından 1950'lerde kurulan ve Mary Ainsworth tarafından genişletilen bağlanma teorisi, birincil bakıcılarınızla olan bağınızın, yaşam boyunca ilişkilerinizi nasıl yönlendireceğinizin temelini oluşturmaktadır.

Dört tür bağlanma stili bulunmaktadır;

1. Güvenli Bağlanma

2. Kaçıngan Bağlanma

(diğer adıyla küçümseyen veya çocuklarda kaygılı-kaçınan)

3. Kaygılı Bağlanma

(diğer adıyla meşgul veya kaygılı-kararsız)

4. Düzensiz Bağlanma

(diğer adıyla dağınık, çocuklarda korku-kaçınma)

Bir çocuk büyürken ihtiyaçlarının karşılanması konusunda sürekli olarak ebeveynlerine güvenebilirse, muhtemelen güvenli bir bağlanma stili geliştirecektir. İlişkilerini, duygularını özgürce ifade edebileceği güvenli bir alan olarak görecektir.

Öte yandan, çocuğun bakıcılarıyla gergin bir bağı varsa güvensiz bağlanma stilleri gelişir. Bu, çocuk temel ihtiyaçlarının ve rahatlığının karşılanması konusunda başkalarına güvenemeyeceğini öğrendiğinde meydana gelir.

Jordan, "Romantik partnerlerimizden bilinçsizce ebeveynlerimizin davrandığı gibi davranmalarını bekliyoruz ve bu nedenle bu beklentiler nedeniyle belirli şekillerde hareket ediyoruz" diyor. Bu eğilimler biz farkında olsak da olmasak da ortaya çıkıyor.

2018 yılında yapılan bir araştırmaya göre, ilişkiler söz konusu olduğunda kadınlar kaygı konusunda, erkekler ise kaçınma konusunda daha yüksek puan alıyor. Ancak bu cinsiyet farklılıkları küçüktür ve kişinin bağlanma stili üzerinde doğrudan bir etkisi yoktur.

Birincil ilişkilerinizden bağımsız olarak bağlanma stillerini değiştirebilirsiniz.

Walden Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Eğitimi ve Denetimi doktora programında ilişki danışmanı ve çekirdek öğretim üyesi olan PhD Katarzyna Peoples, "En önemli çıkarım, birinin güvensiz bağlanma tarzından değişebileceğini ve gelecekteki ilişkilerde sağlıklı ve güvenli bağlar geliştirebileceğini fark etmesidir" diye açıklıyor.

1. GÜVENLİ BAĞLANMA STİLİ

Güvenli bağlanma sağlıklı ve uzun süreli ilişkiler kurabilme olarak tanımlanmaktadır.

Güvenli bağlanma, çocukluktan itibaren size bakım veren kişi ile güvende hissetmenin ve ceza olmadan güvence veya onay isteyebilmenin sonucudur.

Sonuçta, ilk etkileşimleriniz sırasında kendinizi güvende, anlaşılmış, rahatlamış ve değerli hissettiyseniz ve şimdi geçmişe dönüp baktığınızda size bakım veren kişi duygu ve davranışlarının farkında, muhtemelen sizin duygusal olarak ulaşılabileceğiniz bir durumdaysa güvenli bağlanma stiliniz siz küçükken temellenmiş demektir çünkü çocuklar güvenli bağlanmayı kendilerine bakım veren kişiden taklit yolu ile öğrenirler.

Belirtiler;

1. Duygularınızı düzenleme yeteneği

2. Başkalarına kolayca güvenmek

3. Etkili iletişim becerileri

4. Duygusal destek arama yeteneği

5. Yalnız olmak rahat

6. Yakın ilişkilerde rahat

7. Ortaklıklarda kendini yansıtma yeteneği

8. Bağlantı kurmanın kolay olması

9. Çatışmayı iyi yönetme yeteneği

10. Yüksek özgüven

11. Duygusal olarak ulaşılabilir olma yeteneği

2. KAÇINGAN BAĞLANMA STİLİ

Kaçıngan, küçümseyen-kaçınan veya kaygılı-kaçınan, hepsi aynı güvensiz bağlanma stilini ifade eden kelimelerdir.

Bu bağlanma stili fiziksel ve duygusal yakınlığa girememe nedeniyle başkalarıyla uzun vadeli ilişkiler kurmadaki başarısızlıklarla tanımlanır.

Çocukluğunuzda katı veya duygusal olarak mesafeli ve yanınızda olmayan bakım veren kişiler olmuş olabilir.

Size bakım veren kişiler aşağıdakilere sahip olabilir:

· Seni kendi başının çaresine bakman için bıraktım diye kendini açıklaması

· Bağımsız olmanı bekliyordum demesi

· Onlara güvendiğin için seni azarladım demesi

· İhtiyaçlarınızı veya duygularınızı ifade ederken sizi reddetmesi

· Temel ihtiyaçlarınıza cevap vermekte yavaş olması.

Sonuç olarak bu şekilde büyütülen bu çocuklar güçlü bir bağımsızlık duygusu ediniyorlar ve böylece bakım veya destek için başka kimseye bağımlı olmak zorunda kalmayacaklarını düşünüyorlar.

Belirtiler

Aşağıdaki durumlarda kaygılı-kaçınan bağlanma stiline sahip olabilirsiniz:

· Duygusal veya fiziksel yakınlıktan ısrarla kaçınmak

· Güçlü bir bağımsızlık duygusu hissetmek

· Duygularınızı ifade etmekten rahatsız olmak

· Başkalarını önemsememek

· İnsanlara güvenmekte zorluk çekmek

· Size yaklaşmaya çalışan herkes tarafından tehdit edildiğinizi hissetmek

· Başkalarıyla etkileşime girmektense yalnız başına daha fazla zaman geçirmeyi istemek

· Hayatınızda başkalarına ihtiyacınız olmadığına inanmak

3. KAYGILI BAĞLANMA STİLİ

Kaygılı-kararsız veya kaygılı-saplantılı olarak da bilinen kaygılı bağlanma stili, reddedilme korkusu

terkedilme korkusu, onaylanmak için birine bağlı olmaya eğilimlerin yer aldığı bir bağlanma türüdür.

Bu bağlanma stili, çocuğun ihtiyaçlarına uyum sağlamayan tutarsız ebeveynlikten kaynaklanmaktadır. Bu şekilde büyüyen çocuklar bakıcılarını anlamakta güçlük çekerler ve gelecekte onlardan ne bekleyecekleri konusunda hiçbir güvence alamazlar. Genellikle ebeveyn ilişkileri konusunda kafaları karışır ve kendilerini dengesiz hissederler.

Bu bağlanma stiline sahip çocuklar, bakıcıları ayrıldığında çok yüksek düzeyde sıkıntı yaşarlar. Bazen ebeveynler destekleyici ve çocuğun ihtiyaçlarına duyarlı olurken, bazen de çocuklarına uyum sağlayamayabilirler.

Belirtiler;

· Bağımlı eğilimlerin olması

· Eleştiriye karşı oldukça duyarlı (hassas veya algılanan)

· Başkalarının onayına ihtiyaç duymak

· Kıskançlık eğilimleri

· Yalnız kalmanın zorluğu

· Kendine güvensiz

· Sevgiye layık olmadığımı hissetmek

· Yoğun reddedilme korkusu

· Ciddi terk edilme korkusu

· Başkalarına güvenmede zorluk

4. DÜZENSİZ DAĞINIK BAĞLANMA

Kaygılı-düzensiz bağlanma, son derece tutarsız davranışlara sahip olmak ve başkalarına güvenmede zorluk yaşamak olarak tanımlanan bir bağlanma stilidir.

Düzensiz bağlanma stilinin en yaygın nedenleri çocukluk travması, ihmal veya istismardır. Ebeveynlerinden korkma (güvenlik duygusu) da mevcuttur.

Bu bağlanma stiline sahip çocukların kafası karışık görünebilir çünkü çocuklara bakım veren kişiler tutarsızdır ve çocuklar tarafından korku kaynağı olarak görülürler, bu da çocuklarda düzensiz davranışlara yol açar.

Belirtiler;

· Reddedilme korkusu

· Duyguları düzenleyememe

· Çelişkili davranışlar

· Yüksek düzeyde kaygı

· Başkalarına güvenmede zorluk