Eleştirel İç Sesim Susmuyor

Geçmişten bugüne kadar iç sesimizin ne kadar önemli olduğuna dair birçok söz duymuşuzdur. Hedeflerimize ve hayallerimize giden yolda her zaman iç sesimize de kulak vermemiz gerektiğini, onu göz ardı etmememiz gerektiğini düşünmüşüzdür. Bu açıdan bakıldığında, iç sesimizin onaylayan ve destekleyen yanı bize olumlu geri dönüşler sağlar. Bir şeyler başarmak için, eyleme geçmek için cesaretlendirici, onarıcı ve iyi hissettirici yanı sağlıklıdır. Peki, iç sesimiz her zaman güvenilir midir ya da her zaman gerçeği yansıtır mı?

            İç sesimizin hem olumlu hem de olumsuz iki tarafı vardır. Olumsuz tarafına baktığımızda ise, bu ses bizi hep eleştirir ve yargılar. Özellikle hata yaptığımızda veya karar alma durumlarında daha baskın şekilde sesini duyurmaya çalışır. Bu eleştirel sese kendimizi ne kadar kaptırırsak o kadar otomatik hale gelir. “Sen başarısızsın.”, “Her işte olduğu gibi bunu da batıracaksın.”, “Herkes seninle dalga geçecek”, “Kimse seni sevmiyor”, “Hep hatalısın” gibi cümleler zihnimizden geçer. Bu cümleler çok gerçekçi gelir ve sorgulamadan gerçek olayları görmemizi engelleyebilir. Cesaretimiz kırılır ve depresif hissederiz. Sonunda da kaygılarımız, özgüvenimiz ve ruhsal açıdan iyi olma durumumuz tehlikeli bir boyuta gelebilir.

            Bizi yargılayan, eleştiren iç sesimiz kaynağını nereden alıyor diye soracak olursak, geçmişimizdeki kişiler ve olumsuz deneyimlerimiz burada büyük rol oynar. Ebeveynlerimiz, biz küçükken çok eleştirel yaklaşıyorsa, kötü davranıyorsa ve ihtiyaçlarımızı yeterince karşılamıyorsa bu tutumları içselleştirme ihtimalimiz çok daha yüksek oluyor.

   Bu eleştirel sesi daha gerçekçi açıdan ele almamız için neler yapabiliriz?

·       İlk adımımız, tam olarak zihnimizden hangi düşüncelerin geçtiğini yakalamak. Bize neler söylüyor? Hangi durumlarda sesi daha fazla çıkıyor?

·       İkinci olarak, bu cümlelerin nereden tanıdık geldiğini bulmak. (İlk olarak ne zaman ve kimler tarafından söylendiğini duydum?)

·       Bu eleştirel iç sesi duymaya ve görmeye çalışmak her zaman kolay olmayabiliyor. Baş etmesi zor bir durum olduğundan onu bastırmaya ve görmezden gelmeye çalışabiliyoruz. Başka bir deyişle, kendi içimizde bir savaş içinde oluyoruz. Fakat her görmezden geldiğimizde o ses kendini daha fazla duyurmaya ve kendini göstermeye çalışacaktır. Onu güçsüzleştirmenin bir yolu da, zor olsa da o sesi fark etmek, dinlemek ve anlamaya çalışmaktır.

·       İç sesimiz bazen doğru şeyleri söyler ama kontrolden çıktığını ve gerçekçi bir tarafı olup olmadığını sorgulamak bizim elimizdedir. Özellikle çok acımasız ve eleştirel olduğunda, onun bizi sabote etmek istediğinin farkında olmalıyız. Genelde, durumu “ya hep ya hiç” şeklinde düşünürüz. Örnek olarak, kendinizi başarısız olarak etiketlerken, gerçekten hayatım boyunca hiçbir konuda başarılı olmadım mı diye sorabilirsiniz. Ya da sevdiğiniz bir kişi benzer bir durumda olsa ona da aynı şekilde cümleler mi kurarsınız?

Eleştirel iç sesle baş etmek zorlayıcı olabilir. Bize neler söylediğini bulmak ve kabul etmek, sonrasında ise onları sorgulamak ve sınamak pratik isteyen bir süreçtir. Bir birey olarak, geçmişimizde bize söylenen sözleri kabul etmek zorunda değiliz. Gerçek benliğimizi ve potansiyelimizi ortaya çıkartmak için bu eleştirel sesin sesini kısıp kontrol altına almak hayattan daha fazla doyum almamızı sağlayacaktır.

Sevgilerle,