Temel Psikolojik İhtiyaçlarımız

Beslenme, barınma, uyku, dinlenme ve bunun gibi diğer fiziksel ihtiyaçlarımızı karşılarken psikolojik ihtiyaçlarımızın da yeteri kadar farkında mıyız? Bununla birlikte farkında olup uygun düzeyde karşılayabiliyor muyuz? En temel psikolojik ihtiyaçlarımız evrenseldir ve her bireyin yaşamında önemli bir yere sahiptir. Her ihtiyacın öncelik sırası veya karşılama şekli kişiden kişiye göre değişse de, her biri bizim hayatımızı daha iyi idame ettirmede, hayattan daha çok zevk almamızda, daha iyi ilişkiler kurmamızda çok belirleyicidir. Fiziksel ihtiyaçlarımız kadar psikolojik ihtiyaçlarımıza da yeteri kadar önem vermek bizim sorumluluğumuzdadır. Beden ve zihni ayrı tutmak yerine ikisini bir bütün olarak görmek ve her ihtiyacımızı elimizden geldiğince karşılamaya çalışmak olabileceğimiz en iyi hali yaşamamıza olanak tanır. Bu psikolojik ihtiyaçların arasında en temel ve önemli olanlara baktığımızda ise; -Güvende olma ihtiyacı: Fiziksel olarak güvende hissetmemiz kadar duygusal olarak da güvenli bir ortamda yetişmek ve bulunmak en başlıca ihtiyaçlardan biridir. Bu duygusal güvende olma hissini ise en çok kendimizi olduğumuz gibi ortaya koyabildiğimiz ve kabul gördüğümüz ortamlarda sağlayabiliriz. Bununla beraber anlayış ve hoşgörüyle yaklaşıldığımız ortamlar ve bizi de kapsayıcı sosyal çevrelerde bulunmak bir diğer destekleyici unsurdur. -Sevgi/ilgi görme ihtiyacı: Sevginin çok geniş bir tanımı yapılabilir ancak genel anlamda söyleyecek olursak bir kimseye ve/ya bir şeye karşı duyulan ilgi, samimi bağlılık, yakınlık ve içtenlik diyebiliriz. Birine sarılmak, dokunmak, öpmek, destek olmak sevgimizi göstermenin yollarından bir kaçıdır. Aynı zamanda birini olduğu gibi kabul etmek, daha toleranslı ve esnek olabilmek ve yargılamamak da sevgi ve ilgi duyduğumuz insanlara karşı daha çok gösterdiğimiz davranışlardır. Bu ihtiyacımızı karşıladığımızda varoluşumuzu daha anlamlı ve önemli hissederiz. Yaşama karşı olumlu bir bakış açısı ediniriz ve zor durumlarla da daha uyumlu şekilde baş ederiz. -Saygı görme ihtiyacı: Saygı ihtiyacımızı karşılarken aslında ciddiye alındığımızı, önemsendiğimizi ve değer verildiğimizi de hissederiz. Duygularımızın, isteklerimizin ve haklarımızın görülüp kabul edildiği bir çevrede olmak psikolojik bir güç kaynağıdır. Sadece mesleki hayatımızda değil, ilişkisel dünyamızda da (aile, arkadaş, romantik partner) bu ihtiyacı karşılayabilmek hem kendimizle hem sevdiklerimizle daha sağlıklı ilişkiler geliştirmemize olanak tanır. -Takdir edilme/beğenilme ihtiyacı: En önemli ihtiyaçlarımızdan bir diğeri de takdir edilmek ve beğenildiğimizi hissetmektir. Bu ihtiyaç aracılığıyla varoluşumuzun önemli ve gerekli olduğunu ve aynı zamanda diğerleri için faydalı olduğumuzu hissederiz. Sadece çevremizden ya da sevdiklerimizden takdir ve övgü beklemek yerine önce biz kendimizi ne kadar takdir ediyoruz sorusunu sorabiliriz. Eğer yeterli düzeyde değilse bunu alışkanlık haline getirmek yapacağımız ilk işlerden biri olabilir. Takdir etmek için çok büyük başarılara veya becerilere sahip olmamız gerekmez. Her insanın beğenildiği ve takdir göreceği kişilik özellikleri, değerleri, düşünceleri ve davranışları vardır. Bunların değerini düşürmeden onlara sahip çıkmak çok değerlidir. -Ait olma ihtiyacı: Ait olma, sevdiğimiz veya önem verdiğimiz bir topluluk tarafından kabul edildiğimiz ve bu sosyal ortamda samimi ve derin bağlar kurabildiğimiz zaman hissedebileceğimiz ihtiyacımızdır. Bu ihtiyacı karşılamak için de bu bağın istikrarlı ve karşılıklı olması beklenir. Bununla beraber, sık temas ettiğimiz ve özen gösterdiğimiz ilişkiler içinde olmak ait olma duygumuzu güçlendirir. Bu ihtiyacın eksikliğinde ise yaşamdan aldığımız doyumun azalması, yalnızlık hissinin artması ve kişinin kendine/çevresine zarar verici davranışlarda bulunmasını görebiliriz. -Kendini gerçekleştirme ihtiyacı: Hepimizin doğuştan getirdiği bir kapasite ve beceriler vardır. Bu sahip olduğumuz veya geliştirebileceğimiz potansiyeli en verimli şekilde kullanabildiğimiz zaman bu ihtiyacımızı karşılamada başarılı olabiliriz. Kişinin kendi değerlerine göre hayal ettiklerini gerçekleştirmesi stres düzeylerini azaltır, sosyal bağları daha kuvvetli hale getirir. Kendi isteklerinin, hatalarının farkında olup bunları daha iyi bir duruma getirmek için çaba sarf eder. Burada en önemli nokta ise mükemmel olmak değil, sahip olduğu özellikleri olduğu gibi kabul etmek ve yetenekleri, istekleri, hayalleri doğrultusunda kendine bir yol çizmektir. -Eğlenme ihtiyacı: Her insanın doğal bir ihtiyacıdır. Eğlenmenin anlamı herkes için farklı olabilse de, kişinin bulunduğu durum veya ortamdan keyif alması, hoşça vakit geçirmesi olarak düşünebiliriz. Eğlenceyi hayatımıza daha fazla katarak enerjisizlik ve tükenmişliğin de önüne geçebiliriz. Bize en keyif veren, bir çocuk gibi mutlu olabildiğimiz aktiviteleri ve ortamları yaratmak ve bunları daha çok hayatımıza adapte edebilmek bizim için güçlü bir kaynak olabilir. Bu bahsettiğimiz ihtiyaçlara baktığımızda hayatımızda hangileri eksik veya hangilerini güçlendirebiliriz bunları fark edip belirleyebilmek ilk adımımız olabilir. İhtiyaçlarımızı karşılarken bazı engellerle karşılaşabilir veya nasıl karşılayacağımızı tam olarak bilemeyebiliriz. Engelleri kaldırmak ve alternatif yollar bulmak da zaman zaman zor olabilir. Daha sağlıklı, mutlu ve işlevsel bir hayat yaşamak adına bu zorluklarla baş edebilmek ve size iyi gelebilecek yenilikleri hayatınıza katmak için destek alabilirsiniz. Sevgiler,